به گزارش تحریریه، روزنامه صهیونیستی «تایمز آو اسرائیل» در گزارشی مدعی شد که از پهپادها تا دفاع موشکی، توانایی‌های چندبُعدی نظامی بودند که میدان نبرد را در برابر تهدیدهای فزاینده جمهوری اسلامی دگرگون کردند.

در متن این گزارش آمده است:

تنها در طی ۱۲ روز درگیری با ایران، اسرائیل دهه‌ها نوآوری نظامی خود را به محک آزمون گذاشت و سطحی از برتری فناورانه و هماهنگی راهبردی را نشان داد که میدان نبرد را در برابر تهدیدهای فزاینده موشکی و پهپادی دگرگون کرد.

این درگیری که با «حمله دقیق و پیش‌دستانه» اسرائیل علیه ایران در تاریخ ۱۳ ژوئن آغاز شد، به عنوان گسترده‌ترین و مرگبارترین تبادل نظامی میان این دو رقیب منطقه‌ای تاکنون شناخته می‌شود. عملیات موسوم به «شیر خیزان» شاهد اجرای صدها حمله هوایی اسرائیل در عمق خاک ایران، به‌کارگیری گسترده توان پهپادی و فعال‌سازی سامانه‌های دفاعی چندلایه در پاسخ به حملات موشکی تلافی‌جویانه ایران بود.

این کارزار به طور ناگهانی در تاریخ ۲۴ ژوئن متوقف شد، زمانی که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اعلام کرد آتش‌بسی برقرار شده است، و به درگیری پرمخاطره میان اسرائیل و ایران، حداقل برای اکنون، پایان داد.

دفاع هوایی مقاومت کرد

گرچه در نگاه اول به نظر می‌رسید نرخ رهگیری موشک‌ها کاهش یافته، داده‌ها نشان می‌دهند که سامانه دفاع هوایی چندلایه اسرائیل در برابر موشک‌های بالستیک پرتاب‌شده از سوی ایران، نرخ موفقیت حدود ۸۶ درصد داشته است، که با عملیات‌های پیشین سازگار است. این رقم با استقرار سریع نسخه‌های ارتقاءیافته سامانه موشکی «پیکان» تنها یک هفته پیش از آغاز درگیری، تقویت شد.

افزایش ظاهری برخورد موشک‌ها عمدتاً به این دلیل بود که ایران به‌طور عمدی مناطق پرجمعیت را هدف قرار می‌داد، نه سایت‌های نظامی. به این معنی که زمانی که یک موشک فرود می‌آمد، آسیب بیشتری وارد می‌کرد و توجه عمومی بسیار بیشتری را جلب می‌کرد تا زمانی که در نزدیکی یک پایگاه دور از جمعیت غیرنظامی سقوط می‌کرد. در نتیجه این حملات، ۲۸ نفر کشته شدند، بیش از ۳,۰۰۰ نفر به بیمارستان منتقل شدند و ۱۳,۰۰۰ نفر آواره شدند.

با وجود ظاهر امر، مقامات دفاعی اسرائیل برآورد کردند که میزان خسارتی که با کمک سامانه‌های دفاع هوایی از آن جلوگیری شد، حدود هفت برابر خسارتی بود که در واقع وارد شد؛ خسارتی که در حال حاضر در حدود ۱۰ میلیارد شِکِل (۲.۷ میلیارد دلار) برآورد شده است.

پهپادها میدان نبرد را تغییر دادند

علاوه بر این، بیش از ۹۹ درصد از پهپادهای ایرانی رهگیری شدند؛ امری که مدیون ارتقاء سامانه‌های دفاع هوایی چندلایه اسرائیل بود، از جمله آزمایش موفق اخیر گنبد آهنین (Iron Dome) علیه حملات گروهی پهپادها که اوایل امسال انجام شده بود.

به گفته سرتیپ بازنشسته دکتر «دانیل گُلد» رئیس اداره تحقیق و توسعه دفاعی وزارت دفاع (مافَت – MAFAT)، تلاش‌های اسرائیل «چه در حوزه دفاعی و چه در حوزه تهاجمی» بسیار موفقیت‌آمیز بوده‌اند.

گُلد تأکید کرد که با وجود این‌که «ایران از توانایی‌های قوی‌ای برخوردار بود»، برتری فناورانه و برنامه‌ریزی عملیاتی پیچیده اسرائیل عامل تعیین‌کننده بود.

او گفت: «در زمینه برنامه‌ریزی عملیاتی باکیفیت [اسرائیل]، ما بر آن‌ها غلبه کردیم.»

یک تحول بزرگ تاکتیکی در این درگیری، استفاده مداوم اسرائیل از وسایل هوایی بدون سرنشین در عمق قلمرو ایران بود. پهپادهای اسرائیلی هزاران ساعت پرواز انجام دادند و بیش از ۵۰۰ حمله و ضربهٔ پیش‌دستانه علیه پرتابگرهای موشک و زیرساخت‌های حیاتی اجرا کردند.

در ترکیب با کارزار جاری در غزه، پهپادها ۶۰ درصد از ساعات پرواز نیروی هوایی و ۵۰ درصد از تمام اقدامات متقابل نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) در طول جنگ را به خود اختصاص دادند.

گلد این جهش در توانمندی را به عنوان «آوردن غزه به ایران» توصیف کرد و توضیح داد که اسرائیل در حریم هوایی ایران با همان آسانی و کنترل فعالیت می‌کند که در غزه فعال بود.

کارزار پهپادی نه تنها خطرات را برای خلبانان جنگنده کاهش داد، بلکه به طور قابل توجهی توان عملیاتی ایران را مختل کرد.

چشمان در آسمان

اطلاعات مبتنی بر فضا نیز نقش محوری ایفا کرد. مقامات دفاعی اسرائیل از مجموعه ماهواره‌ های خود که بر فراز خاورمیانه می‌چرخد به عنوان یک دارایی حیاتی در این درگیری یاد کردند.

ده‌ها میلیون کیلومتر مربع از فضای ایران با وضوح بالا در شب و روز تصویربرداری شد و در طول درگیری، بیش از ۱۲٬۰۰۰ تصویر ماهواره‌ای تولید گردید.

این ماهواره‌ها به طور گسترده برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شدند و ده‌ها تعدیل عملیاتی فوری در زمان واقعی بر اساس تصاویر دریافتی انجام گرفت.

این پایش وسیع و مداوم به نیروهای دفاعی اسرائیل اجازه داد تا روزانه صدها هدف را به‌طور امن و محرمانه شناسایی کنند، در حالی‌که بارها صدها هزار کیلومتر مربع را برای به‌دست آوردن اطلاعات قابل اجرا و به‌روز بررسی کردند.

ضربه ابتدایی تعیین‌کننده

حمله ابتدایی اسرائیل با نام رمزی «عروسی سرخ»، نقطه عطف مهمی در درگیری بود.

این عملیات که در ساعات ابتدایی ۱۳ ژوئن آغاز شد یک حمله دقیق و پیش‌دستانه علیه سایت‌های هسته‌ای ایران، تأسیسات نظامی، پایگاه‌های موشکی و رده‌های ارشد فرماندهی بود. امواج متعددی از حملات نیروی هوایی اسرائیل حدود ساعت ۳ صبح آغاز شد و تا صبح ادامه یافت.

بیش از ۲۰۰ هواپیمای اسرائیلی در این عملیات شرکت داشتند و بیش از ۳۳۰ مهمات را بر روی حدود ۱۰۰ هدف در سراسر ایران فرو ریختند.

این عملیات به‌ شدت متکی به مهمات پیشرفته ساخت اسرائیل بود که در دو دهه گذشته توسعه یافته‌اند. این سلاح‌های هدایت‌شونده دقیق، برای دستیابی به غافلگیری عملیاتی و برقراری برتری هوایی بر فراز ایران حیاتی بودند و توانایی منحصر به‌ فرد اسرائیل برای هدف‌گیری دقیق از فاصله دور را، حتی در شرایط جنگ الکترونیک دشمن، به نمایش گذاشتند.

جنگنده‌های اسرائیلی همچنین از سامانه‌های دفاع شخصی ساخت داخل برای محافظت در برابر آتش موشکی دشمن استفاده کردند که بقاء در فضای هوایی درگیری را افزایش داد.

پیروزی‌های دیروز، نوآوری‌های فردا

ادغام این فناوری‌ها ــ در زمین، هوا، فضا و فضای مجازی ــ به عنوان یک پیشرفت در هماهنگی چندحوزه‌ای در زمان واقعی مورد ستایش قرار گرفت.

«موشه پاتل» رئیس سازمان دفاع موشکی اسرائیل، سطح بی‌سابقه‌ای از هماهنگی بین پلتفرم‌های مختلف دفاعی اسرائیل ــ همراه با همگام‌سازی بی‌وقفه با سامانه‌های آمریکایی ــ را به عنوان یکی از موفقیت‌های تعیین‌کننده جنگ توصیف کرد.

او گفت: «بزرگ‌ترین دستاورد این عملیات، توانایی تمامی سامانه‌های [تسلیحاتی] اسرائیل برای فعالیت هماهنگ با یکدیگر، به همراه همکاری با سامانه‌های ایالات متحده بود، که به ما اجازه داد به موفقیت‌های عمده‌ای دست یابیم.»

پاتل همچنین فاش کرد که جنگ حتی از برآوردهای داخلی خود اسرائیل نیز فراتر رفت.

«در تمام شبیه‌سازی‌های ما... فکر نمی‌کردیم که به چنین ابعادی برسیم.»

از منظر هزینه–فایده، به گفته مقام‌های دفاعی، بار مالی این جنگ — شامل موشک‌ها، پهپادها، و تجهیزات مستقر در فضا — به‌مراتب کمتر از میزان خسارتی بود که با استفاده از آن‌ها جلوگیری شد. این امر، ارزش راهبردی سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت در فناوری نظامی را تقویت می‌کند.

در حالی‌ که ایران به‌طور فعال در حال ارتقاء تسلیحات و تاکتیک‌های خود بر پایه درس‌های آموخته‌شده از این درگیری است، مقام‌های دفاعی تأکید کردند که اسرائیل نیز همین روند را دنبال می‌کند — و همچنان یک برتری کیفی روشن را حفظ کرده است.

پاتل می گوید «ما به توسعه سامانه‌ها ادامه می‌دهیم. می‌توانم بگویم که برای هر سامانه دفاع هوایی، در حال توسعه نسل بعدی آن هستیم». او درباره آنچه ممکن است در آینده در پیش باشد، افزود: «ما در حال آماده‌سازی شگفتی‌هایی [برای ایران] هستیم.»

گُلد گفت: «ما حداکثر تلاش را برای محافظت از اسرائیل انجام می‌دهیم. ما حداکثر تلاش را می‌کنیم تا همیشه پیشرفت کنیم.»

*متن فوق صرفا ترجمه گزارش تحلیلی روزنامه فوق است و بیانگر دیدگاه تحریریه نیست.

پایان/